Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Jaszczurka żyworodna (Lacerta vivipara)
Systematyka
rząd: łuskonośne ( Squamata)
rodzina: jaszczurkowate (Lacertidae)
rodzaj: jaszczurka (Lacerta)
gatunek: Jaszczurka żyworodna (Lacerta vivipara)
Charakterystyka/ morfologia
Jaszczurka żyworodna, zwana żyworódką, ma delikatna budowę, ciało lekko walcowate, głowę niewielką. Czaszka ma trwale złączone kości szczęk, co pozwala na zjadanie pokarmu o niewielkich rozmiarach. Zęby niewielkie drobne, więc nie mogą nimi zadawać głębszych ran. Ogon stanowi 60% długości ciała, jest gruby i jak gdyby nieproporcjonalny w stosunku do reszty ciała, kruchy, łamliwy i ma zdolność regenerowania. Długość żyjących u nas osobników zwykle nie przekracza 14 cm. Łuski pokrywające grzbiet są drobne, ale nie ziarniste. Tarczki głowy wyraźne, a część skroniowa głowy, w przeciwieństwie do innych naszych jaszczurek pokryta jest nie tarczkami, lecz drobnymi łuseczkami. Ubarwienie brunatne, ciemniejsze niż u zwinki, pokryte plamkami i wstążkami tworzącymi wstęgi. Strona brzuszna samicy jest koloru białego, u samca pomarańczowożółta. Licznie też występują prawie całkowicie czarne lub bardzo ciemne okazy melanistyczne. Żyworódka jest aktywna, ale porusza się wolniej bardziej ociężałe od zwinki. Potrafi się wspinać po stromych powierzchniach, grzebać nory pływać i nurkować.
Biotop/ preferencje pokarmowe
Żyje w wilgotnych lasach, na małych słabo nasłonecznionych polankach, często nad wodami. Zasiedla brzegi cieków, jezior, stawów, rzek, podmokłe łąki. Jest mniej ciepłolubna od innych jaszczurek. Na niżu słońca silnego unika, za to w górach wykorzystuje każdą chwilę dla wygrzewania się w jego promieniach. W górach występuje do 3 000 m n.p.m. Przestraszona kryje się w naturalnych kryjówkach pod korą drzew, wśród korzeni i kamieni oraz na dnie płytkich zbiorników wodnych, co jest wśród jaszczurkowatych zjawiskiem wyjątkowym. Żywi się owadami, dżdżownicami i nagimi ślimakami.
Rozwój osobniczy
Ze snu zimowego budzi się w lutym- marcu. Okres godowy zaczyna od maja lub na początku czerwca.Zwykle para jaszczurek obejmuje we władanie wybrany teren, którego broni samiec. Teren ten najczęściej jest rumowiskiem kamieni. . Młode rozwijają się w błonkach otaczających jaja w ciele samicy. Ciąża trwa do trzech miesięcy. Po tym okresie zwykle w sierpniu, młode w liczbie od 3 do 11 rodzą się rozrywając błonkę jaja natychmiast po złożeniu go przez samicę. Mają wówczas długość około 4 cm i są miniaturką dorosłego gada. Są najczęściej czarno lub miedziano ubarwione. Żywią się mszycami i drobnymi owadami. Na sen zimowy udaje się w październiku, z nastaniem pierwszych przymrozków.
Status gatunku
W Polsce gatunek objęty całkowitą ochroną prawną.
Przygotowała: Wanda Kula
pasjonatów i miłośników o różnorodnym doświadczeniu i osiągnięciach.